Polski Streamliner

Pendolino? To przy tym buchającym żarem mastodoncie metroseksualna ciamajda. Parowóz Pm36-1 powstał w Pierwszej Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie w 1937 roku. Nowoczesny kocioł wytwarzał parę pod ciśnieniem 18 atmosfer napędzającą silnik bliźniaczy, który przekazywał 1800KM mocy na szyny za pomocą trzech osi napędowych. Całość obudowano nowoczesną otuliną aerodynamiczną. Powstała ona pod kierownictwem wyśmienitego projektanta Kazimierza Zembrzuskiego. Wygląd parowozu nie był wzięty ze snów twórcy. Kształt otuliny poprzedziły pierwsze na tę skalę w Polsce badania w tunelu aerodynamicznym na Politechnice Warszawskiej. Wykorzystano do tego drewniany model w skali 1:20. W efekcie zmniejszono opór powietrza o 48% przy prędkości maksymalnej. Maszyna powstała w rekordowym czasie dziewięciu miesięcy.

Pm36-1 przed montażem słynnej otuliny. Zdj. Fablok

Wszystko po to, aby zdążyć na organizowaną w Paryżu Wielką Wystawę Światową. Pm36-1 został tam zaprezentowany w towarzystwie luksusowych wagonów firmy Lilpop, Rau i Loewenstein. Wśród nich pokazano barowy z salą dancingową oraz kąpielowy, z natryskami, wannami, szatniami i... pomieszczeniem dla fryzjera! Pamiętajcie, że działo to się pod koniec lat 30-tych. Opływowy polski parowóz otrzymał w Paryżu złoty medal, a francuska publiczność ochrzciła go mianem „la belle polonaise” czyli pięknej Polki. Według niepotwierdzonych źródeł, podczas powrotu do kraju na doświadczalnym odcinku w Niemczech Pm36-1 rozpędził się do 150kmh, o 10 więcej niż zakładana prędkość konstrukcyjna. Jest to do tej pory nie pobity nieoficjalny rekord prędkości polskiego parowozu .

Gotowy Pm36-1 przed budynkiem dyrekcji chrzanowskiej fabryki. Zdj. Fablok

Niestety ten piękny streamliner został zniszczony przez Niemców w czasie wojny. Ostał się jedynie jego brat bliźniak, bez aerodynamicznej otuliny zbudowany w celach porównawczych. Utrzymywana w pełnej sprawności (choć obecnie bez przeglądu) Pm36-2 czyli „Piękna Helena” stacjonuje w ostatniej czynnej parowozowni w Europie czyli w Wolsztynie. W 2003 roku pobiła, tym razem oficjalny, rekord prędkości wynoszący 138kmh. Mając na karku 66 lat!